TIJDLIJN

De Doggersbank was het laatste bolwerk van onze voorouders toen hun uitgestrekte Doggerland duizenden jaren geleden onder water liep. Wat vroeger een gebied van ijs, toendra, rivieren en veenmoerassen was, is nu een belangrijke kraamkamer in het hart van de Noordzee.

ONZE TIJD

2025

Samen met de Ambassade van de Noordzee pleit Doggerland voor een betere positie voor de Doggersbank in het juridische, publieke en politieke domein. 

Ruimte voor de Doggersbank. Naar een biodiverse democratie

2025

Doggerland, ARK Rewilding Nederland en ClientEarth stappen naar de rechter voor volledige sluiting voor sleepnetvisserij van het Nederlandse deel van de Doggersbank. Ook in Duitsland loopt een vergelijkbare zaak. 

2024

Doggerland, ARK Rewilding Nederland en ClientEarth stappen naar de rechter voor volledige sluiting voor sleepnetvisserij van het Nederlandse deel van de Doggersbank. Ook in Duitsland loopt een vergelijkbare zaak. 

2024

Doggerland, ARK, ClientEarth en Blue Marine Foundation vragen om volledige bescherming tegen sleepnetvisserij. Verzoek wordt geweigerd, bezwaar volgt. Bezwaar wordt afgewezen.

2023

Nederlandse en Duitse overheden doen een nieuw voorstel: 28 tot 35% van het Nederlandse en 53% voor het Duitse deel sluiten voor sleepnetvisserij. Doggerland en partners leveren bewijs dat dit niet genoeg is.

2022

Stichting Doggerland wordt opgericht door Emilie Reuchlin en Thomas Rammelt. Het Verenigd Koninkrijk sluit zijn deel volledig voor sleepnetvisserij. De EU vraagt lidstaten om sleepnetvisserij in beschermde gebieden te stoppen vóór 2030. Een onderzoek naar mogelijkheden voor actief natuurherstel op de Doggersbank resulteert in een advies te focussen op paardenmossel- en stenen riffen.

Doggersbank, mogelijkheden voor actief natuurherstel (Van Moorsel, 2022)

2021

Na Brexit bepaalt het Verenigd Koninkrijk zijn eigen beleid. Wetenschappers bevestigen: alle vormen van sleepnetvisserij zijn schadelijk voor beschermde soorten en leefgebieden.

2020

Oprichters van Doggerland (destijds nog werkzaam bij Wereld Natuur Fonds), schrijven samen met ClientEarth, Marine Conservation Society en Blue Marine Foundation een schaduwrapport. Conclusie: alleen een volledig verbod op bodemberoerende visserij kan de Doggersbank beschermen.

Appropriate assessment methodology and application to Dogger Bank (Appleby et al., 2020)

2019

Lidstaten dienen eindelijk hun gezamenlijke voorstel (Joint Recommendation) in. Wetenschappelijke commissie STECF noemt het voorstel zwak en onvoldoende onderbouwd. Oprichters van Doggerland dienen een klacht in bij de Europese Commissie.

Complaint to EC: MS’ failure to comply with Habitats Directive (WWF 2019)

2016 - 2018

Lidstaten overleggen, maar plannen worden steeds zwakker. Slechts kleine delen zouden met het plan tijdelijk beschermd worden. En visserijcontrole zou onvoldoende kunnen zorgen dat zelfs die kleine delen beschermd worden (gps elke 30 min).

2017

Duitsland en het Verenigd Koninkrijk roepen hun deel van de Doggersbank ook officieel beschermd gebied voor zeeleven en zeebodem.

2016

Nederland noemt zijn deel van Doggersbank officieel beschermd gebied (SAC, Special Area of Conservation). Nederland en Duitsland willen toch zegenvisserij toestaan in beschermde zones. Slechts 4,7% van de internationale beschermde Doggersbank zou dan beschermd worden tegen alle vormen van sleepnetvisserij.

2015

Verenigd Koninkrijk geeft toestemming voor grote windparken op de Doggersbank. Na jarenlang protest van de Doggerland-oprichters ziet het energie consortium af van het plan om van de Doggersbank een energie-eiland te maken.

2015

Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn het oneens over welke visserij technieken onder  ‘sleepnetvisserij’ valt. Nederland en Duitsland willen alle vormen van bodemberoerende visserij uit 33,8% van het gebied weren, maar dat lukt niet.

2014

Nieuw EU-visserijbeleid: visserijmaatregelen kunnen sneller worden ingevoerd. Wel krijgen meer landen inspraak in nieuwe voorstellen voor de Doggersbank, zoals België, Frankrijk, Zweden en Denemarken.

2013

Het Nederlandse parlement houdt het voorstel tegen. Ze willen dat er meer geluisterd wordt naar de visserij, en minder naar natuurorganisaties.

2012

Er komt een zwak voorstel uit de internationale stuurgroep: slechts 33,8% van de Doggersbank wordt beschermd tegen sleepnetvisserij. Het voorstel is niet goed onderbouwd en houdt geen rekening met wetenschap.

2011

Wereld Natuur Fonds laat een uitgebreid rapport maken over soorten en natuur op de Doggersbank. Een internationale stuurgroep start met advies van verschillende belanghebbenden.

Species and habitats of the international Dogger Bank (Van Moorsel, 2011)

2009

Er komt een voorstel om 50% van Doggersbank te sluiten voor sleepnetvisserij. Natuurorganisaties gaan hiermee akkoord, maar het plan wordt niet uitgevoerd.

2008

Doggerland oprichter Emilie Reuchlin, destijds werkzaam bij Wereld Natuur Fonds, schrijft een voorstel en onderbouwing voor een internationaal netwerk van beschermde zeegebieden in de Noordzee.

The Dutch case. A Network of Marine Protected Areas (WWF 2008)

2006

Projecten EMPAS en FIMPAS starten in respectievelijk Duitsland en Nederland. Het zijn onderzoeken naar de impact van de visserij op het Noordzee ecosysteem. De uitkomsten vormen in 2012 de basis voor een voorstel van natuurbescherming.

2004 - 2007

De Doggersbank wordt door Duitsland aangemeld als belangrijk natuurgebied (Site of Community Importance). De EU erkent dit in 2007 en later ook voor Nederland (2009) en het Verenigd Koninkrijk (2012).

Eind 20e eeuw

Archeologe Bryony Coles geeft Doggerland zijn naam, naar de Doggersbank en de ‘doggers’, oude vissersboten uit de 17e eeuw.

Vroegmoderne en moderne tijd

Eind 19e eeuw

De Doggersbank is overbevist geraakt. Veel vissers pleiten zelf voor een verbod op sleepnetvisserij om het gebied een kans te geven om te herstellen. De schelpdierriffen en ander bodemleven dat ooit de zeebodem van de Doggersbank bedekte zijn verwoest door het geweld van de sleepnetten. Het gebied is zwaar gedegradeerd geraakt.

Impressie van een schelpdierrif voor en na sleepnetvisserij

1881

De eerste stoomboten met sleepnetten worden gebouwd en de vloot moderniseert verder.

1850 – 1860

De vispopulaties storten in door overbevissing, met maar liefst 90 tot 95 procent afname van visvangst. Lijnvissers beschuldigen de sleepnetvissers van verwoestende vismethoden en het vangen van te veel en te jonge vis. Ondanks hun bezwaren gaat het vissen met sleepnetten door.

1815 – 1850

Steeds meer sleepnetvissers gaan naar de Doggersbank, omdat kustgebieden overbevist raakten. Een kleine zeilboot ving een ton heilbot per dag, waar tegenwoordig de hele vloot van Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland, Denemarken gezamenlijk minder dan twee ton heilbot per jaar vangt. Men ving ook enorme vleten van zo’n 2 meter.

Vleet @ Peter Verhoog / Buiten Beeld

1815

De eerste zeilboten met sleepnetten beginnen het gebied te bevissen.

Ets van een Britse sleepnetvissersboot in de 19e eeuw

18e eeuw

De Doggersbank is het overvloedigste visgebied voor witvis als kabeljauw, schelvis en wijting. De vissers gebruiken traditionele hengels en vislijnen. Op een goede dag, ving een enkele visser met een hengel zo’n 200 kabeljauwen.

prehistorische tijd

6.200 v. Chr.

Een enorme tsunami genaamd Storegga overspoelt Doggerland vanuit Noorwegen. Het hoogstgelegen gebied kennen wij nu als de ondiepe zandbank Doggersbank.

Hoe Doggerland uiteindelijk verdwijnt onder water.

8.000 – 6.200 v.Chr.

Doggerland verdwijnt langzaam onder de zee door smeltend ijs en stijgend water.

8.800 – 6.200 v.Chr.

Rivieren vormen een superrivier. Het landschap verandert, wordt vruchtbaarder en steeds geschikter om te wonen voor de mens.

Reconstructie van een hut uit het Mesolithicum © Flickr, Hans Splinter

9.000 – 8.500 v.Chr.

Het ijs smelt verder. Mensen ontwikkelen rituelen en animistische religies, ze geloven in de krachten van dieren en natuur.

Impressie van een Magdaléniens kamp © Christian Jegou/Science Photo Library

10.900 – 9.700 v.Chr.

De laatste ijstijd eindigt. De zeespiegel stijgt en Doggerland wordt omringd door zee. Veel mensen wonen op het eiland.

Hoe Doggerland verandert in een eiland in de Noordzee.

12.600 – 10.900 v.Chr.

Het wordt iets warmer. Steeds meer mensen keren terug naar Doggerland en leven in grotten, jagend op mammoeten.

Impressie van een mammoetjacht door prehistorische mensen © Wikipedia

13.000 – 3.500 v.Chr.

Doggerland raakt bedekt met bos. Mensen leven van de natuur en trekken rond volgens de seizoenen.

Spitsen, gereedschappen uit Doggerland, ca. 11.000 jaar oud © Rijksmuseum van Oudheden

17.000 jaar geleden

Grote delen van Doggerland liggen onder ijs. Toch leven mensen daar en jagen op hun prooi over het ijs.

20.000 – 30.000 jaar geleden

Het is ijstijd. Veel mensen vluchten naar het warmere zuiden van Europa, zoals het hedendaagse Spanje en Italië.

+/- 400.000 jaar geleden

Neanderthalers leven in Doggerland. Rond 30.000 jaar geleden komen moderne mensen aan in het gebied dat nu Groot-Brittannië is.

Het gereconstrueerde gezicht van Krijn, de ‘eerste neanderthaler van Nederland’ die leefde in Doggerland © Servaas Neijens

+/- 900.000 jaar geleden

De eerste mensachtigen wonen in Doggerland en jagen op wilde dieren in vruchtbare rivierdelta’s.